Logo Uutwiek

TURFROUTE


Fochtelerverlaat

Fochtelerverlaat, © C. Breider


Vaartraject Smilde - Sluis 3


Varend op de Drentsche Hoofdvaart neemt u bij de Wittewijksbrug de afslag naar Appelscha (Witte Wijk). In noordwestelijke richting verder varend komt u na de Wittewijksbrug bij de Damsluis op de Opsterlandse Compagnonsvaart. Voordat u in Appelscha komt passeert u twee bruggetjes die u zelf moet bedienen en een sluis: het Bovenstverlaat. In Appelscha zijn ook twee zelfbedieningsbruggetjes. (In de schoolvakanties zijn scholieren vaak bereid tegen een kleine vergoeding de bruggetjes voor u te bedienen.) Op weg naar Oosterwolde passeert u de sluizen Stokersverlaat en Fochtelerverlaat. Er zijn in Oosterwolde twee bediende bruggen. Na sluis Nanningaverlaat komt u bij Sluis 3. U kunt daar, via de Tjonger, richting Oldeberkoop en Mildam varen, of, via de Opsterlandse Compagnonsvaart, richting Donkerbroek en Gorredijk.

Kaartje vaarroute Smilde - Sluis III

Vaarroute Smilde-Sluis III, © C. Breider


Appelscha


Appelscha, landelijk bekend om haar natuurschoon met bossen en zandverstuivingen, wordt al in 1247 genoemd in de boeken van het Aartsbisdom Utrecht. Rond 1827 begon in Appelscha de vervening. Door de komst van de veenarbeiders breidde het dorp zich uit. Appelscha ligt aan de rand van Nationaal Park Drents-Friese Wold. In Appelscha vindt u onder meer attractiepark Duinen Zathe, golfbaan De Hildenberg, Midgetgolfpark Friesland, Tuberculosemuseum Beatrixoord en culinair historisch kookmuseum De Vleer. Op de Bosberg, het hoogste punt van Friesland, staat een uitkijktoren. Op het kerkhof bevindt zich een klokkenstoel. Om het jaar worden (in de even jaren) in Appelscha de Turfvaartdagen georganiseerd. De oude ambachten en oude schepen laten het verleden herleven tijdens deze dagen.

Drents-Friese Wold


Nationaal Park Drents-Friese Wold is met een oppervlakte van ruim 6.000 hectare aan bos, heide, stuifzand en beekdalgraslanden een van de grootste natuurgebieden van Nederland. Bij Appelscha staat een bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer, inclusief horeca. In de omgeving van Appelscha bevinden zich het Aekingerzand (ook bekend als de Kale Duinen) en het Aekingermeer (ook bekend als het Canadameer). Er zijn diverse gemarkeerde wandelroutes. Een bezoek aan het Drents-Friese Wold is, ook met kinderen, echt een aanrader.

Fochtelooërveen en Ravenswoud


Het dorpje Ravenswoud, iets ten noorden van Appelscha, is rond 1850 ontstaan toen veenarbeiders daar, dicht bij hun werk, (plaggen)hutten bouwden. Bij Ravenswoud liggen de Compagnonsbossen. Tussen Ravenswoud en Veenhuizen bevindt zich het Fochtelooërveen. Dit stille natuurgebied, een van de laatste grote restanten van levend hoogveen in Nederland, omvat ruim 3.200 hectare aan hoogveen, bossen, moeras, graslanden en akkers. Sinds 2001 broedt de Europese kraanvogel weer in dit gebied. Vanaf de bijzondere uitkijktoren bij Ravenswoud heeft u een prachtig uitzicht over het Fochtelooërveen.

Veenhuizen


In Veenhuizen is in 1823 een drietal grote (dwang)gestichten gebouwd voor bedelaars, landlopers en wezen. Vanaf 1859 zijn er rijkswerkinrichtingen geweest. Rond 1900 zijn twee gevangenissen gebouwd: Norgerhaven en Esserheem. In 1970 zijn die gevangenissen omgebouwd tot bewaarplaats voor zwaargestraften. Sinds 1981 is Veenhuizen vrij toegankelijk. Er zijn meer dan 100 rijksmonumenten. In het voormalige Tweede Gesticht bevindt zich nu het Gevangenismuseum.

Elsloo en Langedijke


Bij Elsloo, een dorpje ten zuidwesten van Oosterwolde, liggen drie natuurgebieden: de Monden, de Schaopedobbe en de Stobbepoele. Bij de Stobbepoele staat een gerestaureerde tjasker. Bij de kerk in Elsloo staat een klokkenstoel. De oudste klok stamt uit de 15e eeuw. Bij Langedijke, zuidwestelijk van Oosterwolde, staat op de begraafplaats een klokkenstoel. De klok stamt uit 1300 en is daarmee de oudste klok van Noord-Europa.

Oosterwolde


Oosterwolde is, met de grootste middenstand en de meeste voorzieningen, de hoofdplaats van de gemeente Ooststellingwerf. Een bezienswaardigheid is de in 1735 vernieuwde kerk, met een zandstenen doopvont uit de 14e eeuw. Op het kerkhof staat een klokkenstoel.

Fochteloo


Fochteloo, een klein dorpje ten oosten van Oosterwolde, grenst aan het eerdergenoemde Fochtelooërveen. Ook op de begraafplaats in Fochteloo staat een klokkenstoel. De klokken stammen uit de 14e eeuw.

© Alle rechten voorbehouden